لق شدن دندان کودکان اتفاقی است که والدین با افزایش سن فرزندان خود با آن مواجه می‌شوند. این موضوع یکی از چالش‌های رایج والدین است و اگر چه لق شدن دندان‌های شیری موضوعی کاملا طبیعی است، اما باز هم والدین احساس نگرانی می‌کنند. از آنجایی که والدین هنگام لق شدن دندان کودکان خود استرس زیادی را تحمل می‌کنند ما نیز تصمیم گرفتیم پیرامون این موضوع اطلاعاتی را در اختیارتان قرار دهیم. اگر فرزندان شما در شرف لق شدن دندان‌های شیری هستند مطالعه این مطلب می‌تواند برایتان مفید واقع شود.
بیشتر بخوانید: پر کردن دندان کودکان
علت‌های اصلی لق شدن دندان در کودکان
دندان‌های کودکان به علت یک روند کاملا طبیعی و همچنین از دست دادن دندان‌های شیری و رویش دندان‌های دائمی لق می‌شود. فرآیند لق شدن دندان اطفال و رویش دندان‌های جدید در بازه سنی ۶ الی ۱۲ سالگی اتفاق می‌افتد. در این بازه زمانی ریشه دندان شیری دچار تحلیل شده و دندان کودک لق می‌شود و در نهایت نیز می‌افتد. لق شدن و افتادن دندان‌ها جهت ایجاد فضایی بزرگتر جهت رویش دندان‌های دائمی ضرورت دارد
در واقع هنگامی که دندان‌های دائمی به لثه فشار می‌آورند این فشار به دندان‌های شیری نیز منتقل شده و سبب لق شدن آن‌ها خواهد شد. این فرآیند جهت رشد مناسب دندان‌ها اهمیت زیادی دارد و اجازه خواهد داد که دندان‌هایی سالم و صاف در بیایند. گاهی اوقات دندان کودکان به علت مشکلاتی همچون از دست دادن دندان‌های دائمی و یا شلوغی بیش از حد لق می‌شوند. در چنین شرایطی مراجعه به دندانپزشک اهمیت بسیار زیادی دارد تا مراقبت‌های لازم توسط پزشک متخصص صورت بگیرد.
چگونه می‌توان از لق شدن دندان‌های کودکان جلوگیری کرد؟
برخی اقدامات از لق شدن دندان‌های کودکان شما جلوگیری خواهند کرد که این اقدامات شامل موارد زیر می‌شود.
- تامین کلسیم و ویتامین D مورد نیاز بدن کودک
- کنترل بیماری دیابت
- آتل‌بندی دندان‌ها جهت پیشگیری از فشرده شدن یا آسایش دندان‌ها در هنگام خواب
- مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به صورت منظم
- مراجعه کردن به دندانپزشکی و معاینه منظم دندان‌ها توسط پزشک
- مراقبت از دهان و دندان هنگام تمرینات ورزشی و مسابقات
- شناخت داروهای مضر برای سلامت دهان و دندان
بیشتر بخوانید: عصب کشی دندان کودکان
آیا لق شدن دندان کودکان طبیعی است؟
لق شدن دندان‌های کودکان مربوط به چرخه پیشرفت طبیعی رشد دندان‌ها بوده و به هیچ عنوان دور از انتظار نیست. به طور کلی می‌توان گفت که دندان‌های شیری نقش بسیار مهمی در رشد و تکامل دندان‌های دائمی کودکان شما دارند. با توجه به این موضوع والدین به هیچ عنوان نباید نگران لق شدن دندان کودکان خود باشند، اما پیشنهاد ما آن است که در صورت بروز هرگونه مشکل و یا نگرانی به یک پزشک حاذق و کارآزموده مراجعه نمایید.
روش‌های مراقبت از دندان‌های شیری کودک در هنگام لق شدن
روش‌های مراقبت از دندان‌های شیری کودکان هنگام لق شدن شامل موارد زیر می‌گردد.
تکان دادن با دست
در اکثر موارد لق شدن دندان‌های شیری کودکان به هیچ گونه مداخله‌ای احتیاج ندارد. کودک را ترغیب نمایید تا با استفاده از دست‌های تمیز خود و یا با زبان دندانش را به آرامی تکان بدهد. انجام این حرکت سبب می‌گردد که به تدریج دندان شیری بیفتد و کودک هیچ گونه درد و ناراحتی را احساس نکند.
مراقبت از دندان
رعایت بهداشت دهان و دندان در این دوره اهمیت بسیار زیادی دارد. در واقع هنگام لق شدن دندان‌های شیری استفاده از مسواک و نخ دندان به طور منظم جهت رشد مناسب دندان‌های دائمی و حفظ سلامت لثه‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد.
اجتناب از کشش زودرس
اجتناب از کشیدن زود هنگام دندان شیری اهمیت زیادی دارد. باید اجازه دهید که دندان پس از لق شدن به صورت کاملاً طبیعی بیفتد تا به دندان دائمی زیرین هیچ گونه آسیبی وارد نشود.
چگونگی تسکین درد هنگام لق شدن دندان‌های کودک
به منظور تسکین دندان درد کودکان خود هنگام لق شدن به نکات زیر توجه فرمایید.
- به عنوان والدین، فرزندان خود را تشویق کنید که آرام دندان لق خود را تکان بدهند و یا از داروهای مسکن استفاده کنند.
- از آنجایی که جویدن غذاهای ترد و یا سفت می‌تواند برای کودکانی که دندان لق دارند آزار دهنده و دردناک باشد، بهتر است که برای آنان غذاهای نرم مانند سوپ، پوره سیب زمینی، اسموتی و غیره را آماده کنید.
- شستشوی دهان با آب نمک گرم به کاهش التهابات و تسکین درد لثه‌ها که ناشی از شدن دندان‌ها هستند کمک خواهد کرد.
- اگر کودک ناراحتی و درد زیادی را تحمل می‌کند می‌توانید روی ناحیه بیرونی گونه او کمپرس سرد قرار دهید. استفاده از کمپرس سرد موجب کاهش تورم گونه و بی‌حس شدن این ناحیه می‌شود.
علائم هشدار دهنده که نشان دهنده مشکل در دندان‌های کودک است
کودکان در سنین پایین شناخت دقیقی از درد در بدن خود ندارند. وجود مشکل در دندان‌های کودک با علائم گوناگونی ظاهر می‌شود که والدین با مشاهده این نشانه‌ها می‌توانند به دندان درد کودکان خود پی ببرند. این علائم هشداردهنده به شرح زیر است.
لکه‌های خاکستری، قهوه‌ای، سیاه و سفید روی دندان‌ها
لکه‌های قهوه‌ای و سیاه روی دندان حتی اگر با درد نیز همراه نباشند می‌توانند هشداردهنده وجود مشکل در دندان‌ها باشند. این لکه‌ها به صورت نقطه‌ای و یا به صورت یکنواخت روی دندان‌ها ظاهر می‌شوند و باید آن‌ها را جدی گرفت.
تورم
با متورم شدن لثه‌ها دندان‌ها نسبت به لمس بسیار حساس خواهند شد. در واقع یکی از شایع‌ترین نشانه‌های وجود مشکل در دندان‌ها بروز تورم است. گاهی اوقات تورم لثه‌ها به حدی زیاد می‌شود که دیگر نمی‌توان دندان را دید. متورم شدن لثه‌ها سبب تغییر رنگ آن‌ها به قرمز یا سیاه نیز خواهد شد.
تنفس بدبو
یکی دیگر از علائم رایج وجود مشکل در دندان‌ها تنفس بدبو است که به علت عدم رعایت موارد بهداشتی، وجود باکتری‌ها درون دهان، باقی ماندن مواد غذایی در میان دندان‌ها اتفاق می‌افتد. ضایعات باقیمانده در دهان سبب تولید ترکیبات سولفور شده و موجب بوی بد دهان کودکان خواهد شد.
دندان درد
به دلیل عفونت دندان یا آسیب به عصب‌های آن، کودک با دندان درد مواجه می‌شود.
بدمزه بودن دهان
علاوه بر پوسیدگی دندان، عفونت نیز سبب بدمزه شدن دهان خواهد شد و این مورد یکی دیگر از نشانه‌های وجود مشکل در دندان کودکان است.
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟
اگر دندان‌های شیری کودک شما لق شده است نیازی نیست به پزشک مراجعه کنید تنها کافیست صبور باشید تا روند طبیعی این پروسه به صورت طبیعی طی شود. اگر زمان لق شدن و افتادن دندان‌های شیری کودک شما نسبت به همسن و سالانش زودتر و یا دیرتر است جهت آسودگی خاطر خود می‌توانید به یک دندانپزشک کودک مراجعه نمایید. در صورتی که دندان دائمی کودک شما لق شده است، جهت یافتن علت اصلی این موضوع مراجعه به پزشک ضرورت دارد. در صورتی که دندان کودک شما به علت ضربه نیز لق شده حتما به بهترین دندانپزشک اطفال مراجعه کنید.
سوالات متداول
پزشکان توصیه می‌کنند که به هیچ عنوان دندان لق کودکان را نکشید، زیرا ممکن است به دندان دائمی نهفته در لثه کودک آسیب بزند.
ریشه دندان‌های شیری و دائمی مجزا بوده و عصب کشی دندان شیری هیچ گونه آسیبی را به دندان دائمی وارد نخواهد کرد.
عدم امکان رویش دندان دائمی، رویش نابجای دندان دائمی، قورت دادن دندان لق به صورت ناخواسته، آسپیره شدن دندان لق به طرف ریه در حین بازی یا خواب
نگاه کلی به موضوع لق شدن دندان کودکان
لق شدن دندان کودکان امری طبیعی بوده و پس از افتادن دندان شیری، شما شاهد رویش دندان‌های دائمی خواهید بود. اگر کودک هنگام لق شدن دندان شیری با مشکل خاصی مواجه نشود مراجعه به پزشک ضرورت ندارد، اما اگر کودک با علائمی همچون درد، تغییر رنگ لثه، عفونت و غیره روبرو گردد باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید. انتخاب یک دندان پزشک مجرب و کارآزموده که با کودکان نیز رابطه خوبی داشته باشد و بتواند آنان را سرگرم و در عین حال معاینه کند اهمیت بسیار زیادی دارد. بنابراین ابتدا به طور کامل تحقیق کرده و سپس دندانپزشکی مورد اطمینان را جهت چکاپ فرزند عزیز خود انتخاب کنید.